Z niedawno opublikowanych cyklicznych badań "Diagnoza społeczna 2013" prowadzonych pod kierownictwem profesora Janusza Czapińskiego wynika, że tylko 40,8 proc. Polaków posiada jakiekolwiek oszczędności (kliknij wykres poniżej, aby powiększyć).
źródło: Diagnoza Społeczna 2013 |
Na plus wypada zapisać fakt, że liczba przez ostatnie cztery lata wyraźnie wzrosła ze stanu początkowego wynoszącego jedynie 33 procent.
Jeśli jednak bliżej przyjrzymy się danym, to ponad 57 proc. posiada te oszczędności naprawdę niewielkie, maksymalnie do równowartości trzymiesięcznych dochodów (zwykle zakłada się, że względne bezpieczeństwo zaczyna się dopiero od równowartości sześciomiesięcznych wydatków). I co gorsza, niedawno dowiedzieliśmy się, że w ostatnim półroczu ponad połowa Polaków nie zaoszczędziła nawet złotówki, czyli nie zanosi się na gwałtowne zmiany.
Dlaczego tak się dzieje?
Wróćmy do "Diagnozy Społecznej 2013" (źródło: Panek, T., Białowolski, P., Kotowska, I.E., Czapiński, J. (2013). Warunki życia gospodarstw domowych. Zasobność materialna. Diagnoza Społeczna 2013 Warunki i Jakość Życia Polaków - Raport. [Special issue]. Contemporary Economics, 7, 59-82 DOI: 10.5709/ce.1897-9254.99) i przejdźmy do następującego cytatu:
"Szansa na posiadanie oszczędności w grupie gospodarstw o dochodach 1000 – 1499 PLN ["na głowę"] jest w 2013 r. ponad dwukrotnie mniejsza niż w grupie referencyjnej (gospodarstwa domowe o dochodach z przedziału 1500 – 1999 PLN)."
oraz "Wyraźnie wyższa niż w grupie referencyjnej i rosnąca wraz z poziomem dochodu skłonność do oszczędzania widoczna jest po osiągnięciu dochodów od 2000 PLN na jednostkę konsumpcyjną"
A teraz dodajmy do tego informację GUS, który poinformował we wrześniu (str. 40), że w 2012 przeciętny dochód na osobę w Polsce wyniósł tylko 1278 zł.
Wniosek?
Aby oszczędzać, trzeba zwiększyć przychody powyżej średniej.
Jak?
Zajmowaliśmy się tym tematem na blogu w lipcu - Jak dorobić po pracy? A jeśli wolisz posłuchać podcastu, sprawdź ten.
A gdzie trzymamy oszczędności? Królują banki i lokaty oraz gotówka (kliknij wykres poniżej, aby powiększyć):
źródło: Diagnoza Społeczna 2013 |
Jaki jest cel naszego oszczędzania? Najpopularniejsza odpowiedź (ponad 70 proc.) brzmi: rezerwa na sytuacje losowe (kliknij wykres poniżej, aby powiększyć) :
źródło: Diagnoza Społeczna 2013 |
W tym świetle nie dziwi fakt, że tematy inwestycyjne nie cieszą się realnie wielką popularnością (choć na przykład wpis o IPO PKP Cargo odwiedzany jest znacznie częściej od średniej - na razie ponad 2,5 tys. odsłon). Najpierw trzeba zrobić porządek z finansami osobistymi, a z tym u większości Polaków wciąż krucho.